Çayırdere Köy Cami - Kırklareli Kültür Varlıkları Envanteri

Genel Bilgiler

Yapı Adı Çayırdere Köy Cami

Envanter No 39-07-1120

Yapı Türü Cami

Yapım Tarihi 1900-1907

Yaptıran Emlak-ı Hümayun

Yapan

Vakfiye

Kitabe

Mimari Çağı Osmanlı Dönemi 20. Yy Başı

Genel Tanım 19.yy ın ikinci yarısında, özellikle 1977-78 Osmanlı-Rus harbinden sonra Balkanlardan Doğu Trakya ve Anadolu’nun çeşitli yerlerine yoğun göç hareketleri başlamıştır. Yerleştirilen göçmenlerin ibadet ihtiyaçlarının ve çocuklarının eğitimlerinin karşılanması için devlet tarafından mektepli camiler inşa edilmiştir. Bölgedeki camilerin tamamına yakını 1900-1907 yılları arasında Emlak-ı Hümayun tarafından belirlenen tek tip proje üzerinden müceddeden inşa edilmiştir. Bu projeye göre cami dikdörtgen bir plan üzerine oturmaktadır. Kare alanı kaplayan harim mekanının önünde iki katlı olarak tasarlanmış giriş mekanı bulunmaktadır. Bu bölüm giriş mekanının sağında ve solunda birer odadan, birinci katta ise mektep odası ile harim mekanına bakan kadınlar mahfilinden oluşmaktadır. Harimin batı köşesinde minaresi bulunur. Çayırdere Köy Cami de aynı plan ve özelliklerde inşa edilen camilerden bir tanesidir.

Konum

İlçe Pınarhisar

Mahalle Köy Çayırdere Köyü

Belde

Mevki Köyiçi Mevki

Sokak

Ada 114

Pafta

Parsel 23

Yüzölçümü

Nitelik

Harita No

Yapı Özellikleri

Kat Adedi 2

Malzeme Kabayonu Taş

Yapım Tekniği

Elektrik Var

Isıtma Var

Kanalizasyon Var

Ayrıntılı Tanım Cami 995m2 alana sahip taşınmaz üzerinde güneydoğu-kuzeybatı doğrultuda dikdörtgen planlı ve iki katlı olarak inşa edilmiştir. Özgün halinde iki bölüm olarak tanımlanabilecek cami, giriş bölümü ve girişten sonra kare bir alanı kaplayan harim bölümünden oluşur. Anacak yakın geçmişte yapılan kapsamlı bir onarımda, yapının alt kat giriş bölümü abdest mahali olarak düzenlenmiştir. Abdesthanenin sağında bir oda bulunmaktadır. Caminin harimine giriş abdesthaneden yapılmaktadır. Mihrap, minber ve vaaz kürsüsü tadilat geçirmiş olup özgünlüğünü yitirmiştir. Güneybatı bölümünde bulunan merdivenlerle ulaşılan üst kat girişi Mektep odasına açılmaktadır. Mektep odasının güneyindeki kapı kadınlar mahfiline açılmaktadır. Kadınlar mahfilinin batısındaki kapı ile minareye geçiş sağlanmaktadır. Kadınlar mahfili ahşaptan olup cami duvarlarından bağımsız olarak ayaklarla taşınmaktadır. Caminin ana unsurlarını alt katta harim; üst katta ise mektep odası ile kadınlar mahfili oluşturmaktadır. Caminin minaresi güneybatı köşesinde yer almakta olup minareye giriş üst kattan sağlanır. Dikdörtgen prizmal formda olan kaidesi çatı seviyesindedir. Minare tek şerefeli olup külahı sivri biçimlidir. Silindirik gövdesi oldukça sadedir.
Camiyle aynı parselde yer alan güncel bir çeşme, mermer bir musallla taşı ve betonarme bir tuvalet bulunmaktadır.
Caminin alt kat giriş cephesinde giriş kısmının iki yanında simetrik iki pencere bulunur. Cami giriş yönünde üst katta da alt kattaki pencereler ile aynı doğrultuda üç adet pencere bulunur. Pencereler yuvarlak kemerli olup söveli ve kilit taşları belirgindir. Caminin harimini giriş bölümünde bulunan pencerelerden daha büyük boyutlu olmak üzere her üç yönde bulunan (gd-gb-kd) ikişer pencere aydınlatmaktadır. Caminin üst kat kuzeydoğu köşesinde iki, güneybatı cephesini (mektep odası) bir adet pencere aydınlatmaktadır. Yapının köşeleri köşe taşları ile hareketlendirilmiştir. Kabayonu taştan inşa edildiği düşünülen caminin dış yüzeyleri sıvalı ve sade görünümlüdür. Yapı kırma çatı ile örtülmüş olup üzeri Marsilya kiremitlerle örtülmüştür. Pencereler ve üst kat kapısı pvc malzemeden, alt kat kapısı ise demirdendir.

Bugünkü Durumu

Koruma Durumu İyi

Taşıyıcı Durumu İyi

Dış Yapı İyi

Üst Yapı İyi

İç Yapı İyi

Süsleme İyi

Rutubet Yok

Özgün Kullanım Cami

Bugünkü Kullanım Cami

Önerilen Kullanım Cami

Sahibi

Koruma Derecesi

Anıtsal 1

Çevresel 0

Aykırı 0

Sorumlu Kuruluş Çayırdere Tüzel Kişiliği

Yapılan Onarımlar Takriben 2008-2012 yılları öncesinde esaslı bir onarım görmüştür.

Gözlemler Cami büyük oranda tadilat geçirmiş olmakla birlikte ana mekan plan ve minare pabucunda kullanılan ateş tuğlası malzeme ile dönem özelliklerini göstermektedir. Caminin bahçesinde güncel bir çeşme, betonarme tuvalet ve mermer musalla taşı bulunmaktadır. Mektep odasına çıkışı sağlayan merdiven de betonarme olarak yeniden inşa edilmiştir. Kabayonu taştan inşa edildiği düşünülen caminin dış cepheleri sıvalı ve boyalıdır. Ahşap olması gereken pencere ve kapıları pvc malzemededir. Cami avlusu muhdes duvarla çevrilidir. Cami günümüzde aktif olarak kullanılmaktadır.

Ekler

Fotoğraf Var

Rölöve Projesi

Rapor Var

Restorasyon

Harita Var

Kroki

Kitabe Sayısı

Vakfiye Sayısı 0

Diğer

Kontrol Eden

Kurul Onayı No

Kurul Açıklama Tescil, grup tayini ve koruma alanı

Revizyon

Kurul Kararları 26.12.2022-8949

Yayın Dizini Faruk Kocacık,"XIX. Yüzyılda Göçmen Köylerine İlişkin Bazı Yapı Planları", Tarih Dergisi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 1979, s.415-426 Devlet Arşivleri Başkanlığı, Kurum: hh-i, Yer Bilgisi: 70-12 Belege Tarihi: 29.07.1305

Hazırlayanlar Adem Sevgili (Müze Aarştırmacısı)
Hamdi Gündoğdu (Sanat Tarihçi)

Lokasyon

Google Maps ile görüntüle Apple Maps ile görüntüle